در گزارشی که آفیس ویب در ٣٠ ژوئن ٢٠١۴ منتشر کرد، حقایقی از استرس و به ویژه استرس کاری ارائه شد که میتواند قابل توجه باشد. برای مثال، در بخشیاز این آمار میخوانیم: «براساس گزارش سازمانهای مربوطه، سالانه چیزی نزدیک به ٣٠٠میلیون دلار برای عوارض استرس ناشیاز مشاغل مختلف در سراسر جهان هزینه میشود و ٣٣درصد مردم احساس میکنند که در محیطهای کاری پراسترسی به فعالیت میپردازند که البته ۴٨درصد این افراد معتقدند حتی طی پنجسال گذشته میزان استرسشان افزایش یافتهاست
سه سال از ارائهی این آمار میگذرد و اینک در ماههای پایانی سال ٢٠١۶ محققان به نتایج تازهای از تاثیر استرس بر زندگی کارکنان برخی مشاغل دستیافتهاند. براساس گزارشی خبری که در بخش سلامت سایت CBC در ٢٨ اکتبر سال جاری منتشر شد: «یافتههای علمی جدید نشان میدهد که استرس در محیط کار ناشیاز محدودیتها، کنترلها و خستگی، در درازمدت میتواند منجر به کوتاهشدن عمر شود». دکتر اریک گونزالز؛ رئیس این تیم تحقیقاتی که استادیار رفتارشناسی در دانشگاه ایندیاناست، در مصاحبه با این منبع خبری میگوید: «بحث کنترل بر شرایط کاری، بسیار اثرگذار است؛ تاجاییکه ما متوجه شدیم احتمال مرگ افراد در مشاغل پرخطر که تحت فشار کاری کمتری از کارفرما قرار داشتند، نسبت به جوانهایی که کاملا ملزم به پذیرش شرایط سخت و قوانین محدودکنندهی کاری هستند، ٣۴درصد کمتر است».
در گزارشی که سال ٢٠١۵ از سوی مرکز آمار سلامت و امنیت شغلی بریتانیا موسوم به HSE منتشر شد، آمدهاست: «در هر ١٠٠هزار نفر کارگر، تقریبا ١٣٨٠ نفر با مشکل استرس شغلی روبهرو هستند که نشان از گستردگی این مسئله در میان کارمندان و کارگران در سطح بینالمللی دارد».
مسئلهی رضایت شغلی و وابستههای آن مانند عوارض ناشیاز فشار روحی و حتی بروز بیماریهای مرتبط با آن، به اندازهای اهمیت دارد که در سطح جهانی روزی تحت عنوانWorld Day for Safety and Health at Work داریم که از سوی سازمان بینالمللی کار موسوم به ILO ایجاد شدهاست. در مطلبی که در سایت رسمی این ارگان در تاریخ ٢٧ آپریل ٢٠١۶ منتشر شدهاست، آمده: «رابطهی بین محل کار و بروز عارضههای مربوط به روان، بهخوبی اثبات شدهاست و البته باید درنظرداشت که نارضایتی شغلی الزاما محدود به درآمد و دستمزد نیست». در ادامهی این مطلب میخوانیم: «فرآیند جهانیشدن و رقابتهای ایجادشده در این مسیر، الگوهای کار را در سراسر جهان تغییر داده و همین مسئله منجر به افزایش استرش شغلی شدهاست.
در واقع، یکیاز پیامدهای دنیای مدرن و رشد هزینههای زندگی در کنار هراسهای اجتماعی و نبود امنیت شغلی، به این مشکل دامن زده که دیگر بهراحتی نمیتوان بین کار و زندگی تعادل لازم را ایجاد کرد. در نتیجه، افراد بسیاری که آن سطح امنیت و حمایت را ندارند، بهسمت خروج از حس تعادل روانی میروند که از استرسهای فزاینده شروع و به مرگ متاثر از فشارهای روانی مانند سکتهی قلبی و حتی خودکشی هم کشیده خواهد شد». در مطلبی ویژهی استرس شغلی که از سویBusiness News Daily در ١۴ اکتبر سال ٢٠١۵ به چاپ رسید، عنوان شدهاست: «استرس، از عوارض و تاثیرات جامعهی مدرن است که پیشرفتهای یاریدهندهی انسان، در افزایش سطح آن نقش قابل توجهی دارند. برای مثال، با اختراع پدیدهای چون تلفن همراه، دیگر هیچ کارمندی نمیتواند بهراحتی از پاسخگویی به کارفرمای خود فرار کند و فشار کاری ساعات طولانی، بیزمان لازم و مناسب برای تفریح و استراحت، همهی زمینهها را برای رشد استرس در محل کار فراهم میکند و حتی دامنهی آن تا خانه و در بطن زندگی شخصی افراد کشیده میشود». در گزارشی مرتبط با همین موضوع از همین منبع خبری که هفتم ژانویهی سال ٢٠١۶ منتشر شد، بهنقل از موسسهی معروف تحقیقاتی مشاغل در جهان بهنام CareerCast به ١٠ عنوان اول مشاغل پراسترس سال ٢٠١۶ اشاره شده که میتوانند برای افراد خطرساز شوند. در صدر این مشاغل، نیروهای نظامی خدمت داوطلبانه قرار دارند که از شاخص استرس ١٠٠، عدد ٨۴,٧٨ را کسب کردهاست. مشاغل بعدی بهترتیب عبارتند از: «آتشنشان، خلبان، پلیس، هماهنگکنندهی رویداد، روابطعمومی اجرایی، مدیر ارشد شرکتهای بزرگ، برنامهساز رسانهای، گزارشگر و رانندهی تاکسی». در گزارشی که خبرگزاری خبرآنلاین در ٢٣ آبانماه سال ١٣٩۴ منتشر کرد، آوردهبود: «استرس، یکیاز مهمترین عوامل ایجاد سرطان و البته کاهش کیفیت زندگیست. بخشیاز استرسها بهدلیل اتفاقات مختلف و معمولی زندگی بهوجودمیآیند و بخشی هم، استرس شغلی هستند. استرسهای شغلی البته در ایران درصد بسیار بالایی از مردم را تحت تاثیر قرار میدهد؛ تا ۳۰درصد!» این موضوع حاکیازآنست که نیاز به برنامههای مدون برای کاهش نگرانیهای اولیهی کارکنان در مشاغل مختلف مانند امنیت شغلی، بیمه، افزایش سطح درآمدی و کاهش خطرات ناشیاز کمبود ایمنی بسته به مشاغل مختلف، میتواند در تعدیل این ماجرا نقش مهمی داشتهباشد. ضمن اینکه بسترسازیهای لازم در زمینهی ایجاد فرصتهای شغلی و بهکارگیری از نیروهای متخصص در زمینهی توانمندیهای خودشان، از اصول قابل توجه در بحث بهبودبخشی مشاغل در سطح کلان و آیندهنگرانه است. شاید آنوقت به آن گفتهی کنفسیوس نزدیکتر شویم که
«شغل، کاریست که از انجامش لذت میبریم»
منبع :Mojtaba Neishabouri, DBA